جراحی مغز و اعصاب
عمل جراحی مغز چیست؟
جراحی مغز هر روشی است که به بهبود ناهنجاریهای مغز به شما کمک میکند. مغز بخشی از سیستم عصبی مرکزی شماست. توانایی شما در صحبتکردن، حرکتکردن، فکر کردن و بهخاطر سپردن را کنترل میکند. هدف عمل جراحی مغز درمان مشکلات بدون ایجاد اختلال در این عملکردهای مهم است. در طی عمل جراحی مغز، جراح ممکن است مقداری از مغز شما یا تومور مغز شما را بردارد. جراحان همچنین میتوانند قسمتهایی از مغز را که آسیبدیدهاند، مانند رگهای خونی، ترمیم کنند. گاهی اوقات عمل جراحی مغز نیاز به یک برش در مغز شما دارد. اما روشهای زیادی نیز وجود دارد که میتواند از طریق بینی، دهان یا حتی یک بریدگی کوچک در پای شما به مغز شما دسترسی پیدا کند. جراحی مغز با حداقل تهاجمی خطرات کمتری نسبت به عمل جراحی مغز باز دارد و به شما کمک میکند سریعتر بهبود پیدا کنید.
برخی از بیماریها و ناهنجاریهای مغز که نیاز به عمل جراحی دارند:
آنوریسم
خونریزی مغزی
وجود لخته در مغز
هیدروسفالی
وارد آمدن فشار به ناحیه سر
شکستن جمجمه
سکته مغزی
تومورهای مغزی
انواع عملهای جراحی مغز:
جراحی کرانیوتومی
در طی عمل جراحی باز معمولی، جراح مغز نیاز دارد جمجمه را باز کند. این تکنیک که به عنوان جراحی کرانیوتومی شناخته میشود معمولا در مواقع اضطراری برای درمان آسیبهای تروماتیک استفاده میشود. در این روش با استفاده از ابزارهای تخصصی، بخشی از استخوان جمجمه (به نام فلپ استخوانی) را برمیدارند و پس از اتمام جراحی فلپ جایگزین میشود.
جراحی آندوسکوپی
جراحی آندوسکوپی نوعی جراحی مغز است که طی آن جراح مغز، جمجمه را سوراخ میکند و یک ابزار لوله مانند به نام آندوسکوپ وارد جمجمه میکند تا تصاویر ویدئویی را از اعماق مغز روی مانیتور منتقل کند. سپس جراح از طریق سوراخهای اضافی که در جمجمه ایجاد میکند، با استفاده از تصاویر زنده میتواند ابزارهای جراحی را برای درمان خونریزیهای داخل جمجمه، تومورها، هیدروسفالی و نشت مایع مغزی نخاعی و موارد دیگر وارد کند و مشکل را درمان کند.
میکروسرجری
میکروسرجری اغلب برای پاک کردن پلاک از شریان کاروتید که مغز را تغذیه میکند استفاده میشود. برای درمان آنوریسم، جایگزینی دیسکهای ستون فقرات (میکرودیسککتومی) یا برداشتن فشار مهرههای ستون فقرات (لامینکتومی) هم از میکروسرجری استفاده میشود. جراح مغز برای کمک به جراحی از میکروسکوپ اتاق عمل با تصاویر نمایش داده شده بر روی مانیتور استفاده میکند.
جراحی شانت گذاری
در شرایطی که مایعات مغزی به طور غیرطبیعی در مغز تجمع یابند بیماری هیدروسفالی پدید میآید. شانت گذاری نوعی جراحی است که جراح با استفاده از آن مایع اضافی مغز را تخلیه میکند.
جراحی کرانیوپلاستی
جراح مغز برای درمان افرادی که در سانحههای مختلفی دچار شکستی و آسیب استخوان جمجمه میشوند از کرانیوپلاستی استفاده میکند و طی این روش استخوان جمجه را بازسازی و ترمیم میکند.
جراحی قاعده جمجمه
فقط جراحانی میتوانند این عمل را انجام دهند که فلوشیپ جراحی قاعده جمجمه را گذرانده باشند. در ناحیه جمجمه، رگها و عروق خونی بسیاری وجود دارد که این امر باعث ظرافت و حساسیت جراحی مغز میشود. اگر عمل جراحی قاعده جمجمه توسط جراحان بیتجربه صورت گیرد ممکن است جان بیمار به خطر بیوفتد.
نحوه انجام جراحی مغز
جراحی مغز برای هر فردی متفاوت است. گاهی اوقات تیم جراحی برای انجام عمل نیاز به تراشیدن بخشی از موی سر شما دارد، یا ممکن است فقط یک ناحیه کوچک از موی سر شما را بتراشند تا یک برش ایجاد کنند. برای اکثر جراحیهای کم تهاجمی، موی سر شما اصلاً نیازی به تراشیدن ندارد. برخی از روشها نیاز به بیهوشی عمومی دارند، به این معنی که شما کاملاً بیهوش هستید. اما سایر روشها فقط به آرامبخش نیاز دارند، به این معنی که شما تا حدی بیهوش هستید اما همچنان میتوانید به محرکهای خاصی پاسخ دهید. در طی برخی از جراحیها، حتی ممکن است در حین جراحی بیدار باشید. این مورد برای برخی از تومورها، صرع یا شرایط عصبی است.
در طول کرانیوتومی روی سر خود داروی بیحسی دریافت میکنید، بنابراین دردی از برش احساس نمیکنید. همچنین آرامبخش به شما تزریق میشود تا شما را به خوابی سبک ببرد. اما جراح و متخصص بیهوشی شما را در حین جراحی از خواب بیدار میکنند و از شما میخواهند وظایفی را انجام دهید. ممکن است لازم باشد صحبت کنید، قسمتی از بدن را حرکت دهید، به اشیا نگاه کنید یا اطلاعات را بهخاطر بسپارید. قبل از جراحی، جراح ممکن است عملکرد مغز شما را با استفاده از MRI عملکردی کنترل کند. جراحی مغز با توجه به پیچیدگی جراحی شما میتواند بین دو تا نه ساعت یا بیشتر طول بکشد.